Virtuoze gedachtenvlucht De schrijver van De verhalen van Belcampo, wiens naam niet op band of titelblad voorkomt, stel ik mij voor als een Amsterdams student, die Van Schoonvelde heet. Van Schoonvelde schrijft met onmiskenbaar talent, meer getekend vernuftig dan beeldend, en doorspekt met vele laconieke geestigheden. Van Schoonvelde is een fantastisch schrijver, min of meer verwant aan Bordewijk; wellicht ook heeft hij de school van Villiers de l'Isle Adam doorlopen. Wat hem van deze auteurs - en men zou Meyrink nog kunnen noemen - onderscheidt, is een overwoekering van de objectieve fantastische inhoud door het fantastisch-verbale, door woordspelingen en komische gedachtenverbindingen, een relatief ontbreken derhalve van 'Realphantastik', en daarnaast een overmaat van satyrisch-parodistische uitvallen, die van een vrijgevochten wrevel getuigen tegen de burgerlijke wereldorde, wetenschap en godsdienst, en de beperkingen die aan de liefde worden opgelegd. Door een en ander staat hij wel maximaal ver af van Poe, wiens humoresken zo jammerlijk mislukt zijn. Vrijwel nergens vindt men een verhaal, dat de moeite van het 'navertellen' waard is, overal daarentegen een wijze van behandeling die, op zijn minst, amusant steeds, op de duur alleen wat eentonig wordt, te zeer verloopt in procédé. Dit procédé, het procédé van de breideloos voortgekaatste gedachtenassociaties, onthult zich voornamelijk daar waar geestige figuraties niet rondom een van de aanvang af vastgehouden, zakelijk centrum cirkelen, doch voortsproeiend en zich aan elkaar ontstekend als de in een vuurpijl verscholen lovers, enkel het oog verrukken met een bont en grillig spel van descriptieve vergelijkingen, metamorfosen en boutades, dat verder niet zo heel veel te betekenen heeft. Deze verhalen laten, inderdaad, een gevoel achter als na een vuurwerk: men is verdoofd en verblijd en verlangt naar stilte. Uit "Muiterij tegen het etmaal" Proza 1Dert Bakker, Daamen N.V., Den Haag 1966. 3de gewijzigde uitgave. Oorspronkelijke onvolledige uitgave 1942, tweede druk 1947.
http://resources21.kb.nl/gvn/EVDO03/pdf/EVDO03_UBL01_DEJONG_863.pdf (gezien 18 februari 2014)
inhoudsopgave www.svestdijk.nl
|