Un fou chasse l’autre, de Simon Vestdijk
Traduit de néerlandais par Spiro Macris 
Le sujet est l’un des plus dramatiques qu’on puisse imaginer:
les premiers symptômes de la maladie mentale, constaté par
ses proches chez un adolescent. L’ écrivain néerlandais
qui écrivit ce livre en 1946 ait exercé la médecine
jusqu’en 1932: son expérience l’aide à décrire
avec sûreté et minutie l’étiologie et les manifestations
de la schizofrénie telles qu’on les connaissait à son
époque. Il est l’auteur d’une oeuvre poétique considérable
et de nombreux romans où il observe toujours les symptômes
de l’isolement, le poids des relations familiales et le volonté
de s’en libérer.
Ici, il met en place les assises de ce qui existe, aime et agit autour
du jeune Eddie: la famille, la ville, ses rues, ou encore l’excistence
bien réelle d’un lointain cousin récemment interné.
Le reste, tout le reste, c’est ce qui se passe en lui en finit par
le terrasser. Les hallucinations se succèdent. On pourra y déceler
l’influence des surréalistes, par exemple dans la présence
obsédante d’un parapluie démonique, mais Vestdijk n’imite
personne, c’est bien de lui que jaillit l’incroyable brutalité
de certaines scènes, le rôle ambigu de la mère dans
les constructions de son enfant et cette sorte de fraternité qui
le rapproches du cousin qui l’a précédé en enfer.
Par J.S. dans Le Monde
Het onderwerp is een van de meest dramatische die men
zich denken kan:de eerste
symptomen van een geestesziekte van een adolescent, geconstateerd door
zijn
naaste familieleden. De nederlandse schrijver die dit boek schreef in
1946 had
medicijnen gestudeerd en gepraktiseerd tot 1932: zijn ervaring heeft hem
geholpen
om met zekerheid en tot in details deze verschijnselen van schizofrenie
te beschrijven, zoals die in zijn tijd bekend waren. Hij is eveneens de
schrijver
van een aanzienlijk poezie-oeuvre en een groot aantal romans, waarin hij
altijd
aandacht heeft voor de verschijnselen van isolement, de nadruk legt op
familierelaties en het streven om zich daaraan te ontworstelen.
In deze roman – De redding van Fré Bolderhey – gaat
hij uit van degene die in de directe omgeving leeft en houdt van de jonge
Eddie:
de familie, de stad, de straten, of nog eens het reeële bestaan van
een verre neef die recent is opgenomen in een inrichting. Al het andere
dat beschreven wordt, is gebaseerd op wat zich in hem voordoet en eindigt
met
hem te verpletteren. Hallicunaties volgen elkaar op. Men zou hier enige
invloed kunnen veronderstellen van de surrealisten, bij voorbeeld door
de obsederende
aanwezigheid van een duivelse paraplu, maar Vestdijk imiteert niemand,
uit zijn
fantasie spruiten de ongelooflijke hardheid van sommige scenes, de dubbelzinnige
rol van de moeder in de aanleg van haar kind en de soort broederschap
waarmee
hij de neef benadert, die hem naar de hel is voorgegaan.
Un fou chasse l’autre. - ISBN 285940953X
Traduit de néerlandais par Spiro Macris, Phébus,
288 p. 19,50 Euro
Aussi en français:
Le
jardin du cuivre (De Koperen Tuin) (ISBN 2-85940-269-1)
Les Voyageurs (De kellner en de levenden) Fnac